Boeren Meten Water is in zeven pilotgebieden actief, verdeeld over de provincies Friesland, Groningen en Noord-Holland. De pilotgebieden verschillen in gebiedskenmerken, de uitdagingen die er zijn en daarom ook in of er gemeten gaat worden met de Aqua Pin, de Aqua Mobile, of beide.

Holwerd aan Zee (Friesland, Wetterskip Fryslân)

Bij Holwerd moet een kunstmatige doorbraak in de zeedijk de verbinding tussen de Waddenzee en het achterland herstellen. Dat levert economische kansen op voor dorp en regio, en ecologische kansen voor kwelders, wadvogels en vissen. Voorafgaand aan de doorbraak helpt Boeren Meten Water bij monitoring van de huidige zoet-zout situatie in het gebied. Zodoende worden bij een doorbraak de mogelijke effecten van het zoute water inzichtelijk.

Franekeradeel (Friesland, Wetterskip Fryslân)

Franekeradeel kampt met een situatie waarbij het grondwater onder veel landbouwpercelen en het oppervlaktewater in sloten en vaarten zouter wordt, mogelijk door klimaatverandering en bodemdaling. In het kader van het Inrichtingsplan Franekeradeel-Harlingen zullen (herstel)maatregelen worden uitgevoerd. Eén van de mogelijkheden is om via speciale drainage de beschikbaarheid van zoet water in landbouwpercelen te behouden en zelfs te vergroten.

Aldeboarn (Friesland, Wetterskip Fryslân)

In het veenweidegebied Aldeboarn/De Deelen wordt een pilot bodemvruchtbaarheid uitgevoerd. Boeren willen weten welk effect hun maatregelen op grondwater en bodemvocht hebben. Het  initiatief Boeren Meten Water sluit hierop aan door metingen uit te voeren en te delen via het Boeren Meten Water platform.

Negenboerenpolder (Groningen, Noorderzijlvest)

De Negenboerenpolder is gelegen aan het uiteinde van het wateraanvoersysteem van het waterschap. Dit maakt het lastig om water van voldoende kwaliteit aan te voeren voor beregening. Daarnaast maakt de ligging aan de zeedijk dat sommige sloten in de polder onderhevig zijn aan directe zoute kwel. Anti-verziltingsdrainage is reeds succesvol toegepast op een perceel in de polder. Het gebiedsproces in dit gebied richt zich op het in kaart brengen van de mogelijkheden om verzilting tegen te gaan op andere percelen en samen met het waterschap te kijken naar optimalisatie van de wateraanvoer.

Lauwersmeer (Groningen, Noorderzijlvest)

Boeren Meten Water sluit in dit gebied aan op het programma ‘Zoet op Zout – boeren met zoete en zoute stromen’. Insteek is het vergroten van kennis van waterpeilen en chloride in sloten en op akkers, uitgevoerd door en voor agrariërs.

Noordelijk Zandgebied (Noord-Holland, HHNK)

De afgelopen jaren hebben agrariërs in de kop van Noord-Holland zelf gemeten aan zoutgehalten in sloten en boezems om zo de waterkwaliteit voor beregening in de gaten te houden. De metingen waren zichtbaar dankzij het initiatief ‘Inlaat op Maat’. Binnen het programma Boeren Meten Water krijgt dit meetinitiatief een vervolg. De agrariërs kunnen hun zoutmetingen voortzetten en ook de komende jaren de waterkwaliteit in het gebied inzichtelijk maken. Het meten van de waterkwaliteit draagt bij aan het vergroten van inzicht en aan de optimalisatie van de inlaathoeveelheid zoetwater, op de juiste locatie en het juiste moment.

Polder Eijerland, Texel (Noord-Holland, HHNK)

Boeren, natuurbeheer en HHNK hebben de afgelopen jaren actief gemeten aan zoutgehalte in de sloten op heel Texel, als onderdeel van het initiatief ‘Texel meet’. Hieruit is gebleken dat op verschillende plekken zoetwater beschikbaar is. Recente studies laten zien dat het mogelijk is om Texel zelfvoorzienend te maken in de zoetwaterbehoefte. Boeren Meten Water helpt bij onderzoek naar en bepaling van effectiviteit van zoetwatermaatregelen zoals de Zoete Stuw (zie ook het bericht ‘Innovatieve stuw Texel’ en www.texelwater.nl), de zelfvoorziening in zoetwater voor landbouw en natuur (programma ‘Zoete Toekomst’) en het watersysteemproject.

Procesverloop verschilt per pilotgebied
Het proces binnen de pilots is niet uniform. Niet alleen heeft elk pilotgebied een eigen doelstelling (zoals hierboven beschreven), ook zijn er per pilot andere belanghebbenden betrokken. Om die reden kan de ondersteuning aan de deelnemende agrariërs per gebied verschillen. Via bijeenkomsten worden de deelnemers zo goed mogelijk geïnformeerd over de stand van zaken binnen hun pilotgebied. Dit najaar staat voor elk pilotgebied een bijeenkomst op stapel om de gebiedsprocessen verder te begeleiden.

Nieuwe locatie in Groningen gezocht
Boeren Meten Water is nog op zoek naar een vervangende locatie voor de Dubbele Dijk in Groningen (nog wel aangegeven op de kaart). Het oorspronkelijke plan was om voorafgaand aan de aanleg van de nieuwe dijk in dit gebied een nulmeting uit te voeren, om de ontwikkeling van de zoet-zout situatie in aangrenzende percelen goed te kunnen volgen. Omdat er in het voorgenomen pilotgebied onvoldoende deelnemers beschikbaar zijn, is de Dubbele Dijk als locatie komen te vervallen.