Naast de verziltingsproblematiek in de drie noordelijke provincies richt Boeren Meten Water zich ook op de uitdagingen waar veenweidegebieden zich voor gesteld zien. In het Friese veenweidegebied Haskerdijken, even ten noorden van Heerenveen, voert een twaalftal boeren sinds mei van dit jaar metingen uit naar het grondwaterpeil onder hun percelen. Johannes Dijkstra is één van hen. “Het belang is groot.”

Johannes Dijkstra streek twintig jaar geleden neer in Haskerdijken, onderdeel van de Boeren Meten Water-pilot Aldeboarn. Hij runt er een melkveebedrijf met 60 koeien en 30 stuks jongvee, op 41 hectare land. Daarvan is 31 hectare eigen land en 10 hectare natuurland die hij pacht van Staatsbosbeheer. Johannes heeft de afgelopen twee decennia ervaren hoe de bodem langzaam onder hem wegzakt: “De bodem daalt hier gemiddeld met 0,8 centimeter per jaar. Dat is veel, maar we hebben het geluk dat de grond gelijkmatig inklinkt. Als je vlakbij de trekker gaat staan die over het land rijdt, vóel je de ondergrond soms ‘golven’, maar gelukkig ontstaan er geen diepe kuilen.”

Veenweidevisie

Voor Johannes was het vanzelfsprekend om mee te doen aan Boeren Meten Water. “Het belang voor de boeren in dit gebied is groot,” stelt hij. “We zullen samen met andere betrokken partijen invulling moeten geven aan de Veenweidevisie. Er liggen plannen klaar om de veenoxidatie tegen te gaan door het waterpeil fors te laten stijgen. Dat levert onherroepelijk schade op voor de boerenbedrijven. Om dat voor zijn, moet je natuurlijk wel eerst weten waar je het over hebt, dus wat de uitgangssituatie is. Dat kan alleen als je over voldoende data beschikt. Met onze peilbuizen (de Aqua Pinnen, red.) leveren we daar een belangrijke bijdrage aan.”

Verrassende inzichten

Het vooronderzoek heeft al voor verrassende inzichten gezorgd. Johannes: “Het gemiddelde peilvak in Friesland is iets van 40 hectare. Ons peilvak is met meer dan 1.000 hectare véél groter. Bovendien hebben we in ons gebied te maken met een droogleggingsverschil (het verschil tussen maaiveld en slootrand, red.) van wel één meter. Je ziet dan direct hoe complex de situatie is. Want stel dat het waterpeil in het hele peilvak met 30 centimeter wordt verhoogd, dan heb ik daar misschien niet veel last van, maar kan de buurman verderop al een groot probleem hebben.”

Bewustwording en begrip

De Aqua Pin draagt bij aan bewustwording en begrip, aldus Johannes: “In het verleden zijn er best wat afwateringsproblemen geweest, waarbij het waterschap en de boeren naar elkaar keken. Nu zitten we meer op één lijn, zoeken we samen naar oplossingen. Dankzij de metingen weten we hoe we er

op dit moment voor staan. En als het water straks inderdaad omhoog gaat, geven onze peilbuizen precies aan wat er onder de verschillende percelen gebeurt. Omdat we via het Boeren Meten Water platform over dezelfde informatie beschikken als het waterschap, hebben we een betere uitgangspositie om het gesprek aan te gaan. En kunnen we beter voor ons belang opkomen: rendabel kunnen blijven boeren.”

Animatie veenweidegebied

Benieuwd naar een eenvoudige uitleg van de problematiek die specifiek in het veenweidegebied speelt? Bekijk de animatie.